Iliharnikkut iliharviillu

Tun’ngavitigut Titiqqat

Hapkua titiqqat tun’ngaviuyut ilihaqtittinirmun Nunavunmi.

Inuit Qaujimajatuqangit Ilihangnikkut Ihumaliugutauyut Ikayuutiqhainnik Nunavutim Ilihaidjutiqhainnut (Inuit Qaujimajatuqangit Education Framework for Nunavut Curriculum)

Inirnikhaat uqautigiyaat qanuq huuqlu Inuit Qauyimayatuqangit (IQ) – ukpiriyait, maligat, hivuniqhaliurutit, atungnirit, ayuittatik, qauyimayait, idjuhiitlu – ihuaqpiaqtut Inuinnarnut ublumi. Taimaatun pingmat, Inirnikhaat ikayuutiginggitaat utiffaangnikkut kingguagut, kihimi tun’ngaviqaqlutik hakugiqtumik ilinniarnikkut hakugingniqaqlutik Inuit nutaraita annakturianggani nakuuyumiklu aivaqattariamingnik nunaqyuami ilitturihimayainnik inmik ublumi. Aadlanggulimaittaangginnik IQ ukpiriyainnik hivuniqhaliugutiqhatlu ilihaqviliqidjutini, hivunniliuqtut pivikhaqariami ayuiqhanirmun humi silaturniq (ihumattuliqtillutik) pidjutiliqqat, imaalu inmi hakugingnirit inummarik (pittaaqtuq inuk) ilitpalliayaanggani.

Una tun’ngavia titiqqap naunaiyautigiyaat qauyimayaitigut Inuit ukpirigiyainnik talvanga Nunavut ilinniarnikkut pidjutiyut. Pidjutihimayut tahapkunanut ukpirniitigut ilihaqtittinirmun, ayuirhanirmun, ilihagutiqhanut tun’ngavikhait ilihaqtittinirmun Nunavunmi. Ilvit ihumagiyaqhat haffuma titiraa tun’ngavigilugu ilinniaqviinni ilihaqutiqhaitigut.

Inuglugijaittuq Tun’ngavia taapkuninga Ilaudjutinirmun Iliharnikkut Nunavut Sikuuqviinnut (Inuglugijaittuq Foundation for Inclusive Education in Nunavut Schools)

Aghuungnaqtuq hapkununga ilihaiyinun taiguqlugu una titiraq kangiqhiyaangani ihivriungnigit hivunighaliurutainniklu piliurnitigut tun’ngavia ilauqatigiingnirviqhamut ilihaqtutlu ikayuqtiqhainnik Nunavunmi sikuuqviinni. Inuit Qaujimajatuqangit ihumagiyaitigut - pitquhikkut Inuit maligait, hivunighaliurutit, ikpigiyait, nunaqyuakkut tautukhimanikkut pidjutigilugit hapkununga Nunavunmi ilauqaitiignikkut ihivriungnigitlu. Havaklugit atuliqtittiliqlugitlu Inuit Qaujimajatuqangitigut ilaudjutinirmun, atautimunlu hadjamin, ualinirmin qauyimayainnik atuqpagainniklu ihumagiplugu ilauniq, aadlangguliqtaat ayuiqhanirmun ilihaqtittinirmunlu Nunavut sikuuqviinni.

Ilinniaqtuliqiiyit niriuktait ilihaiyit havaklugit kangiqhimadjutikkut hapkuninga:

  • Inuit Qaujimajatuqangit.
  • Qanuq Inuit Qaujimajatuqangit hulaqutauvaktut ukpiriyainut qanuqlu pidjutivaktut ilaudjutinirmun Nunavunmi.
  • Qanuq Nunavut hulaqutauvaktut ukpiriyainut qanuqlu pidjutivaktut ilaudjutinahuarnirmun ayuiqhanirmun ilihainirmunlu.

Munariyaqaqtut tamaita ilihaiyit Nunavunmi naunaiqhimanahuaquplugitlu Inuglugiyaittuq ihivriungnigit ilaliutilugitlu huuq pidjautavkut qanuqlu ilaudjutiqarniaqqiq ilihaqtumutlu ikayuutiqhainnik titirariiqhimayut uvani titiqqami ilinniaqviingginni.

Ilitaunnikuliriniq Tun’ngavia Ihivriungnikkut Ilihaqlugit Ihivriuffaaqlugitlu Ihivriugutauyuq Ayuiqhaudjutigiyauyuq Nunavut Sikuuqviinni. (Ilitaunnikuliriniq Foundation for Dynamic Assessment as Learning in Nunavut Schools)

Ilitaunnikuliriniq angiyuq tun’ngaviuyuq titiraa ikayuutigiplugit ilihaiyit atuliqtittinirmun Nunavut hivunia sikuuqviinnut pidjutiplutik hivuniqhaliurutingitnit Inuit Qaujimayatuqangit. Ilitaunnikuliriniq naunaiyautaa tamainun havauhiinun ilihaqtunut ihivriurutainni, naunaiyautinik, uniudjutinikkutlu Nunavunmi sikuuqviinni. Upautidjutauyuq ihivriurutinun tapkua aghuuqhaiyut nakuuhivalliaqyuummiqhutiklu ayuiqhaniq tamainnut – ilihaqtunut, an’ngayuqqaat, ilihaiyit, nunallaatlu. Ihuaqhaqhugit ayuirhanikkut hivuniqhait tamainnut ilihaqtunut naunaiyavhugitlu tikiutiyaaqhainnik an’ngiumiklu munariyaqangnirmun tamainni iliniarviinni ilihaqtimut. Ilitaunnikuliriniq atuqtaqhaaq aqhuuqhaigutiyuq tammangnik aadlatkiingnik ilinniarviinni ihivriugutaitigut ihumaliutqiqtuqhanik nakuuhivalliayaami ilihagutiqhat ilihaqtittiniklu, naunaiqlugitlu ihuaqtut ilihaudjutiqhat ilihaqtunut ayuiryuummikhimmaaqtillutillutik. Aghuuqhaidjutauyuq ilihaqtup iniqtirutaa aktilaaqtaulutik:

  • Qakungguqqat;
  • Ihumagilluaqtauyumut;
  • Naammagiyauqpatigut ihuaqtutlu; imaalu
  • Qanuqtut pidjutigilugit Inuit Qaujimajatuqangit ihumagiyainut inuit Nunavunmi.
Una makpirvia ikajuutauva?

Quana uqaqvigijatin Nunavut Kavamanga 

Tujuqtailutin qajarnaktunik inmiluunniit naunaijautinik, taapkuningalu (kiqliqanggittut): social insurat nampainnik, anniviit, naunaijautaitlu aadla inuit, aanniaqtailirnirmunluunniit naunaijautinik.  Tujuinnaklugu naittumik naunaijautimik ihumagijarniq ihumaaluutigijarniqluunniit qanuqlu uqaqvigittaaqtarniq. Naunaittiarniaqtaqqut ihuatqiaq inungmik uqaqvigijarnik naunaittiariami naunaijautinik kiuttaagumiklu apikkuutirnut ihumagijarnikluunniit.